গৰ্ভাৱস্থাত ডায়েবেটিছ ৰোগ থকাটো ধৰা পৰিলে বিশেষভাৱে সাৱধান হোৱা দৰকাৰ। কাৰণ তেনে অৱস্থাত এই ৰোগটো অতি বিপজ্জনক হৈ উঠিব পাৰে।
বিশেষকৈ মাতৃ আৰু সন্তান দুয়োৰে মৃত্যুৰ কাৰণো হ’বগৈ পাৰে। গৰ্ভৱতী মহিলাসকলৰ দুই ধৰণৰ ডায়েবেটিছ হয়।
এবিধ হৈছে গৰ্ভধাৰণ কালত হোৱা ডায়েবেটিছ আৰু আনবিধ হৈ গৰ্ভধাৰণকালৰ পূৰ্বে হোৱা ডায়েবেটিছ। এইবিধ ডায়েবেটিছ আকৌ দুইধৰণৰ হয়-
১)টাইপ-১ আৰু
২)টাইপ-২।
গৰ্ভাৱস্থাত কেতিয়াবা মহিলা এগৰাকী ডায়েবেটিছ ৰোগ ধৰা পৰিব পাৰে। হৰমোনৰ পৰিৱৰ্তন আৰু ওজন বাঢ়ি যোৱাটো স্বাভাৱিক গৰ্ভাৱস্থাৰ লক্ষণ যদিও কোনো কোনো ক্ষেত্ৰত ইয়ে সমস্যাৰো সৃষ্টি কৰে।
গে’ছটেচ’নেল ডায়েবেটিছ(Gestational Diabetes) একমাত্ৰ গৰ্ভাৱস্থাতে হয়। গৰ্ভাৱস্থাৰ মাজভাগৰ পৰা এই ডায়েবেটিছ বেছি হ’বলৈ ধৰে। বিশেষকৈ ২৪ আৰু ২৮ সপ্তাহৰ ভিতৰত।
প্ৰি-গে’ছটেচ’নেল ডায়েবেটিছ দুই ধৰণৰ হয়। যেতিয়া শৰীৰটোৱে অধিক পৰিমাণৰ গ্লুকজ দৈনিক খোৱা আহাৰৰ পৰা পাবলৈ সক্ষম নহ’ব পাৰে।
আৰু সেই অভাৱ পূৰাবৰ বাবে অগ্ন্যাশয়ে অধিক পৰিমাণৰ ইনচুলিন তৈয়াৰ কৰিব লগা হয়।
যদি ইনচুলিন সঠিক পৰিমাণে তৈয়াৰ নহয়, তেতিয়া খাদ্যৰ পৰা আহৰণ কৰা গ্লু’কজ দেহকোষৰ ভিতৰত সোমাব নোৱাৰে।
ফলত গৰ্ভৱতী মাতৃগৰাকীৰ ৰক্তশৰ্কৰা বৃদ্ধি পায় আৰু ডায়েবেটিছ হ’বলৈ ধৰে। গৰ্ভৱতী মহিলাগৰাকীৰ এইখিনি সময়ত সঠিকভাৱে চিকিৎসা নকৰিলে-
গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বাবে যে ডায়েবেটিছ অতি ভয়ংকৰ বা বিপজ্জনক ৰোগ, এই কথাৰ প্ৰতি বহু মানুহ সচেতন নহয়। মহিলাগৰাকীৰ ডায়েবেটিছ যদি নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখিব পৰা নাযায়, তেতিয়া সন্তানটোৰ ক্ষতি হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক হয়।
ইয়াৰ বাবে গৰ্ভস্থ শিশুটিৰ ওজন অস্বাভাৱিকভাৱে বৃদ্ধি(চাৰি কেজি পৰ্যন্ত) হ’ব পাৰে আৰু তাৰ ফলত সন্তানটি জন্মৰ সময়ত আকাৰত অস্বাভাৱিকভাৱে ডাঙৰ হ’ব পাৰে।
এই এই অৱস্থা হ’লে স্বাভাৱিক প্ৰসৱ হোৱাত বাধাৰ সৃষ্টি হয়। মাতৃগৰাকীৰ অনিয়ন্ত্ৰিত ডায়েবেটিছ থাকিলে জন্মৰ পিছত শিশুটিয়ে উশাহ-নিশাহ লোৱাত কষ্ট পাব পাৰে, তেজত শৰ্কৰাৰ পৰিমাণ কম হ’ব পাৰে আৰু জন্মৰ পিছতেই জণ্ডিচত আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে।
ইয়াৰ উপৰি শিশুটিৰ জন্মতে শাৰীৰিক বিসংগতি থাকিব পাৰে বা শিশুটিৰো ডায়েবেটিছ হ’ব পাৰে।
এতিয়া প্ৰশ্ন হ’ল- গে’ছটেচ’নেল ডায়েবেটিছ কিদৰে বাধা দিব পাৰি?
মাতৃগৰাকীৰ ডায়েবেটিচ হোৱাৰ পিছত শিশুটি যাতে আনুষংগিক ৰোগবিলাকত আক্ৰান্ত নহয় তাৰ বাবে কি প্ৰতিৰোধ ব্যৱস্থা ল’ব পাৰি, সেই বিষয়ে গৰ্ভৱতী মাতৃগৰাকীৰ চিকিৎসকে আগতীয়াকৈ কাৰ্যব্যৱস্থা নিশ্চিত কৰি ৰাখিব লাগে।
এই ধৰণৰ গৰ্ভৱতী মহিলাই কেনে সাৱধানতা ল’ব লাগে?
গৰ্ভাৱস্থাত ডায়েবেটিছ ধৰা পৰিলে ইনছুলিন ল’ব লাগে। ইনচুলিন থেৰাপিয়ে ব্লাড ছুগাৰৰ পৰিমাণ স্বাভাৱিকভাৱে ৰখাত সহায় কৰে।
এই ব্যৱস্থা গৰ্ভত থকা সন্তানটিৰ বাবেও গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু অকাল গৰ্ভপাত হোৱাতো ই বাধা দিয়ে।
ইনচুলিন দিবলৈ হ’লে ইনচুলিন পাম্প বেছি সুবিধাজনক। বেজীতকৈ পাম্পৰ সহায়ত ইনচুলিন দিব পাৰে। ইয়াৰ ফলত তেজত শৰ্কৰাৰ পৰিমাণ অধিক নিম্নগামী হোৱাৰ(Hypoglycemia) আৰু ৰক্তত শৰ্কৰাৰ পৰিমাণ অধিক বৃদ্ধি হোৱা(Hyperglycemia) অৱস্থাবিলাক নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখে।
এনে ৰোগীয়ে বেছি কাৰ্বোহাইড্ৰেট থকা আহাৰ খাব নালাগে। নিয়মিতভাৱে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শক্ৰমে সহজ ব্যায়াম কৰিব পাৰে।
সকলো মাতৃয়ে গৰ্ভাৱস্থাত অতি সাৱধানে থকা উচিত। গৰ্ভৱতী মহিলাৰ ডায়েবেটিছ হ’লে শিশু আৰু মাতৃগৰাকীৰ বিভিন্ন সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়।
লেখিকা: ডাঃ ইলিনা দুৱৰা(স্বাস্থ্য আৰু দীৰ্ঘজীৱন)
শেহতীয়া উন্নীতকৰণ: : 6/17/2020
গৰ্ভস্থ সন্তানৰ যতনৰ বিষয়ে লিখা হৈছে
গৰ্ভাৱস্থাত হʼব পৰা জটিলতাসমূহৰ বিষয়ে ইয়াত আলোচনা ...
প্ৰসৱোত্তৰ বিষাদগ্ৰস্থতাৰ কাৰণ, লক্ষণ, চিকিৎসা আদি...