তিঁয়হ এবিধ গ্রীষ্মকালীন পাচলি। এই পাচলি ৰান্ধি বা কেচাই খাব পাৰি। সাধাৰণতে চালাড হিচাবেহে তিয়ঁহৰ চাহিদা গোটেই বছৰ জুৰি দেখা যায়। তিয়ঁহৰ কিছুমান ঔষধি গুণো আছে।
পানী জমা নোহোৱা ওখ ৰ'দঘাই বালিচহীয়া মাটি তিয়ঁহ খেতিৰ বাবে উপযোগী। অৱশ্যে জৈৱিক সাৰ (গোবৰ বা পচন সাৰ) প্রয়োগ কৰি পলসুৱা আলতীয়া মাটিতো ইয়াৰ খেতি কৰিব পাৰি।
সঁচ নির্বাচন
তিয়ঁহৰ খেতিৰ উন্নত সঁচ বোৰ হৈছে -লং গ্রীণ ,পুচা সংযোগ ,পইনচেট ,এ.এ.ইউ.চি-১, এ.এ.ইউ.চি-২ ইত্যাদি।
বীজৰ পৰিমাণ আৰু ৰোৱাৰ পদ্ধতি
তিয়ঁহৰ ৰোপন সামগ্রী হ'ল বীজ। প্রতি বিঘা মাটিত তিয়ঁহৰ খেতি কৰিবৰ বাবে আৱশ্যকীয় বীজৰ পৰিমাণ হৈছে ৩০০ গ্রাম অর্থাত্প্রতি হেক্টৰ মাটিৰ বাবে ২.২৫ কিলোগ্রাম বীজৰ প্রয়োজন হয়।
বছৰটোৰ দুটা সময়ত তিয়ঁহৰ খেতি সাধাৰণতে কৰা হয়। বসন্ত কালত অর্থাত্চ'ত -বহাগ মাহত ফল চপাবৰ বাবে কৰা খেতি আৰু গৰম কালত অর্থাত জেঠ-আহাৰ - শাওন মাহত ফল চপাবৰ বাবে কৰা খেতি । বসন্ত কালত হোৱা খেতি সাধাৰণতে মাটি টিয়ঁহ বোলা হয় । মাটি তিয়ঁহৰ ক্ষেত্রত থলুৱা সচেঁই ব্যৱহাৰ কৰা হয় । এই মাটি তিয়ঁহৰ গছবোৰৰ তলত মাটিত নৰা বা খেৰ পাৰি মাটিত বগাবলৈ দিয়া হয় । মাটিত তিয়ঁহৰ বীজ সাধাৰণতে শাৰী শাৰীকৈ ৰোপন কৰিব লাগে দুটা শাৰীৰ মাজত ৫ ফুট ব্যৱধান ৰাখিব লাগে (১.৫ মিটাৰ)আৰু প্রতি দুজোপা গছৰ মাজত ব্যৱধান ৰাখিব লাগে ৪ ফুট অর্থাত্ ১.২ মিটাৰ । গৰম আৰু বাৰিষা কালৰ বাবে কৰা তিয়ঁহৰ খেতিত অর্থাত্ জেং দি বা বাহঁৰ চাং সাজি তাত গছ বগাবলৈ দি কৰা খেতিত দুটা শাৰীৰ মাজত ব্যৱধান ৰাখিব লাগে ১.২ মিটাৰ আৰু দুজোপা গছৰ মাজত ব্যৱধান ৰাখিব লাগে ৩ ফুট (৯০ ছে:মি:)। অৱশ্যে তিয়ঁহৰ বীজবোৰ একোটা ঘূৰণীয়া টিপত দুই - তিনিটাকৈ সিঁচা হয় আৰু এটা টিপৰ পৰা আনটো টিপলৈ ব্যৱধান মাটি তিয়ঁহৰ ক্ষেত্রত ৪-৫ ফুট আৰু জেং তিয়ঁহৰ ক্ষেত্রত ৪ ফুট ।
তিয়ঁহৰ খেতিৰ বাবে বাছনি কৰা মাটিডোখৰ কেইবাবাৰো হাল-কোৰ মাৰি শেষৰবাৰ হাল মৰাৰ আগতে বিঘাই প্রতি ১২ কি:গ্রা: ইউৰীয়া ,৩৬ কি:গ্রা: একক চুপাৰ ফছফেট আৰু ১৬ কি:গ্রাম মিউৰেট অৱ পটাছ সাৰ প্রয়োগ কৰিব লাগে । অনুমোদিত সাৰৰ আধাভাগ ইউৰীয়া আৰু সম্পূর্ণ ভাগ চুপাৰ ফচফেট আৰু পটাছ সাৰ শেষৰবাৰ হাল বোৱাৰ সময়ত আৰু বাকী থকা আধাভাগ ইউৰীয়া (৬কি:গ্রাম) সাৰ পুলি গজাৰ ৩০ দিনৰ পিচত গছৰ গুৰিত প্রয়োগ কৰিব লাগে ।
তিয়ঁহৰ পুলিবোৰ গজি উঠাৰ এমাহৰ পিচত গছৰ গুৰিৰ পৰা বন- বাতবোৰ আতঁৰাই পেলাব লাগে আৰু গছৰ গুৰিত বাকী থকা ইউৰীয়া সাৰখিনি গোৱৰৰ লগত মিহলাই সমভাৱে প্রয়োগ কৰি গুৰিত বাকী থকা পাতলীয়াকৈ মাটি চপাই দিব লাগে । গছবোৰ যেতিয়া বগাবলৈ আৰম্ভ কৰিব তেতিয়া বাহঁৰ জেং পুতি বগাবলৈ সুবিধা কৰি দিব লাগে । জেঠ - আহাৰ মাহত খৰাং বতৰত সুবিধা অনুযায়ী পানীৰ যোগান ধৰিব পাৰিলে ভাল । তিয়হঁবোৰ কুমলীয়া হৈ থকা অৱস্থাত গছৰ পৰা ছিঙিব লাগে । তিয়ঁহৰ গছত ফলৰ উত্পাদন বঢ়াবৰ বাবে পুলিবোৰ ৩-৪ পতীয়া হওতে ইথ্রেল নাইবা মেলিক হাইদ্রাযাইড নামৰ হৰম'ন ১ গ্রাম ৫ লিটাৰ পানীত মিহলাই স্প্রে কৰিব লাগে ।
তিয়ঁহত সঘনাই পাউদাৰী মিলডিউ বেমাৰ হোৱা দেখা যায় । আক্রান্ত গছৰ পাতত বগা পাউদাৰৰ দৰে চামনি পৰে আৰু ৰোগৰ প্রকোপ বাঢ়িলে পাত আৰু কাণ্ড শুকাই যায় । ৰোগৰ আৰম্ভনিতে গছজোপাত পানী ভালদৰে ছতিয়াই ৰোগ নিৰাময়ৰ বাবে কেৰাথেন বা চালফেক্স নামৰ ঔষধ ৫ গ্রাম প্রতিলিটাৰ পানীত মিহলাই স্প্রে কৰিব লাগে ।
ডাউনী মিলডিউ
এই বেমাৰ হলে পাতত হালধীয়া ৰঙৰ কোণীয়া দাগ পৰে । পাতবোৰ হালধীয়া পৰি শুকাই যায় । এই ৰোগৰ নিবাৰণৰ বাবে ৰিদোমিল জেদ ৭২ নাইবা ইন্দোফিল এম ৪৫ তিনি গ্রাম প্রতি লিটাৰ পানীত মিহলাই স্প্রে কৰিব লাগে ।
এনথ্রাকনোজ ৰোগ
এই ৰোগৰ দ্বাৰা আক্রান্ত হোৱা গছবোৰৰ পাত বোৰত কোণীয়া নাইবা ঘুৰণীয়া আকাৰৰ মুগা বৰণৰ দাগ পৰে আৰু লাহে লাহে পাতবোৰ শুকাই যায় । ফলবোৰত ঘুৰণীয়া জলসিক্ত দাগ পৰি পাচলৈ ঘাঁৰ দৰে হৈ পৰে । বেভিষ্টিন নাইবা ডেৰ'চাল নামৰ ঔষধ বিধৰ ২ গ্রাম ,এক কি: গ্রা: বীজৰ লগত ভালদৰে মিহলাই সিঁচাৰ আগতে শোধন কৰি লব লাগে । শস্যৰ ক্ষেত্রত এই ৰোগে দেখা দিয়াৰ লগে লগে ইন্দোফিল এম ৪৫ বা ডাইথেন জেদ ৭৮ নামৰ ঔষধ ৩ গ্রাম প্রতিলিটাৰ পানীত ভালদৰে মিহলাই ১০ দিনৰ অন্তৰালত ২বা ৩ বাৰ স্প্রে কৰিলে ৰোগ নিয়ন্ত্রণ কৰিব পাৰি ।
কুকুমবাৰ মোজাইক ভাইৰাছ
এই ৰোগ আক্রমণ কৰিলে পাতবোৰৰ দাঁতিবোৰ বেছিকৈ কেকোঁৰা হৈ পৰে , পাতৰ আকাৰ সৰু হয় আৰু বৰণ ডাঠ আৰু পাতল সেউজীয়াৰ সংমিশ্রণ হয়।
এই বেমাৰৰ বীজাণু মোৱা পোকে বিয়পায় । এই বেমাৰ নিয়ন্ত্রণৰ বাবে ৰগৰ নাইবা মালাথিয়ন ৫০ ই.চি. ১.৫ মি.লি. প্রতি লিটাৰ পানীত মিহলাই স্প্রে কৰিব লাগে।
কুমলীয়া তিয়ঁহত কেতিয়াবা বৰল পোকে আক্রমণ কৰি যথেষ্ট অনিষ্ট কৰা দেখা যায় । তাৰোপৰি এপিলেকনা বিটল , মোৱা পোক আৰু ৰঙা কলা ফুট ফুটিয়া পামকিন বিটল পোকেও আক্রমণ কৰি গছজোপা নিশকটীয়া কৰা দেখা যায় । এই ক্ষেত্রত মালাথিয়ন ৫০ ই.চি. দৰব এচামোচ আঢ়ৈ লিটাৰ পানীত মিহলাই (দুই মি: লি: দৰব এক লিটাৰ পানী অনুপাতত ) লগত ৩ গ্রামমান গুৰ মিহলাই ছটিয়াব লাগে ।
উত্পাদন
জাতভেদে তিয়ঁহৰ উত্পাদন ২০-২৫ কুইন্টল প্রতিবিঘা মাটিত উত্পাদন হয় ।
উৎস: অসম কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়।শেহতীয়া উন্নীতকৰণ: : 6/18/2020
তিয়ঁহৰ প্ৰস্তুত প্ৰণালী