পৰিৱেশৰ অৱস্থা বৰ্ণনা

ভাৰতৰ পৰিৱেশ সংক্ৰান্তীয় প্ৰতিবেদনৰ প্ৰধান উদ্দেশ্য হৈছে পৰিবেশ পৰিস্থিতিৰ এটা সামগ্ৰিক অৱস্থা প্ৰকাশ কৰা যিটো যুক্তি গ্ৰাহ্য মূল তথ্য হিচাপে সিদ্ধান্ত লোৱাৰ কামত সহায় কৰে৷   
এচঅ'ই ৰিপৰ্টৰ লক্ষ্য হৈছে পৰিবেশ পৰিস্থিতি আৰু প্ৰকৃতিৰ বিশ্লেষণ কৰি ভবিষ্যতৰ বন্টনৰ বাবে নীতি আৰু পদ্ধতি নিৰ্দ্ধাৰণ কৰা আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিবেশ পৰিকল্পনাৰ নিদেৰ্শনা কৰা৷ 
ভাৰতবৰ্ষৰ পৰিবেশ সংক্ৰান্তীয় প্ৰতিবেদনে পৰিবেশৰ অৱস্থা আৰু প্ৰকৃতি (মাটি, বায়ু, পানী,জৈৱ বহুমুখিতা)  আৰু পাচঁটা মূল বিষয়,যেনে, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, খাদ্য নিৰাপত্তা, পানীৰ নিৰাপত্তা, শক্তি নিৰাপত্তা আৰু নগৰীকৰণ    অন্তভূৰ্ক্ত কৰে৷ 
প্ৰতিবেদনটোৱে পৰিৱেশ আৰু প্ৰাকৃতিক উৎসৰ সম্পৰ্কে ভাৰতৰ অগ্ৰাধিকাৰ, পৰিবেশ পৰিৱৰ্তনৰ চাপ আৰু তাৰ প্ৰভাৱৰ বিষয়ে অন্তৰ্দৃষ্টি দিয়ে৷ প্ৰতিবেদনটোত চৰকাৰৰ বতৰ্মান নীতি আৰু উদ্যোগৰ মূল্যায়ন কৰে যাতে ভবিষ্যতে আৰু বিনষ্ট নহয় আৰু ইয়াৰ বাবে নীতি নিৰ্দ্ধাৰণৰ পৰামৰ্শ দিয়ে৷

ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিৱেশ প্ৰতিৱেদন ২০০৯ - ৰ বিশিষ্ট টোকা

• ভাৰতবৰ্ষৰ ৪৫ শতাংশ ভাগ ভূমি ক্ষয়সাধন, অম্লতা, ক্ষাৰধৰ্মীতা, লোণযুক্ততা, পানী জমা আৰু বায়ুৰ দ্বাৰা হোৱা  ক্ষয় আদিৰ দ্বাৰা অৱক্ষয়িত ৰূপ পাইছে৷ অৰণ্য ধ্বংস, অসহনীয় কৃষি কৰ্ম, খনন কাৰ্য্য আৰু ভূ-গৰ্ভৰ জল ভাগ অত্যাধিক পৰিমাণে নিস্কাশন কৰা আদি কামবোৰেই ভূমিৰ ক্ষয়সাধনৰ প্ৰধান কাৰক৷ অৱশ্যে, ১৪৭ মিলিয়ন হেক্টৰ ক্ষয়সাধিত মাটিৰ দুই-তৃতীয়াংশ অতি সহজে পুনৰ উৎপাদনক্ষম কৰি তুলিব পৰা যায়৷ ভাৰতবৰ্ষৰ বনাঞ্চলও ধীৰে ধীৰে বৃদ্ধি পাইছে (বতৰ্মান প্ৰায় ২১ শতাংশ)
• সকলো চহৰতে বায়ু প্ৰদূষণ বৃদ্ধি পাইছে৷ উশাহ-নিশাহৰ লওঁতে বায়ুত থকা কঠিন কণা (সৰু সৰু ধূলি কণাসমূহ হাওঁফাওঁত সোমাই) ৰ মাত্ৰা সমগ্ৰ ভাৰতত ৫০ খন চহৰত বৃদ্ধি পাইছে৷ চহৰৰ বায়ু প্ৰদূষণৰ মূল কাৰণ হৈছে যানবাহন আৰু কাৰখানাসমূহ৷
• ভাৰতবষই ৭৫ শতাংশ পানী ব্যৱহাৰ কৰে আৰু সংযমী হৈ ব্যৱহাৰ কৰিলে, ভবিষ্যতৰ বাবে যথেষ্ট পানী আছে৷ ঘৰুৱা ব্যৱহাৰৰ পানীৰ অযুক্তিকৰ মূল্য নিৰ্দ্ধাৰণ, সংকট স্বাস্থ্যাৱস্থা, উদ্যোগিকভাৱে অনিয়ন্ত্ৰিত ভাৱে ভূজল নিস্কাশন, কাৰখানাসমূহৰ দূষিত জৈৱ পানীভাদৰ নিগৰ্মন, ৰাসায়নিক কীটনাশক অতিমাত্ৰাত প্ৰয়োগ আদি দেশৰ পানীৰ সমস্যাৰ প্ৰধান কাৰণ৷
• যদিও প্ৰজাতিগত হিচাপত পৃথিবীৰ ১৭ খন বৈচিত্ৰপূৰ্ণ দেশৰ মাজত ভাৰতো এখন, তাৰ ১০ শতাংশ প্ৰাণী আৰু উদ্ভিদ বতৰ্মান বিলুপ্তিৰ পথত৷ ইয়াৰ প্ৰধান কাৰণ- প্ৰাকৃতিক বাসস্থান ধ্বংসকৰণ, চিকাৰ, চিকাৰী প্ৰজাতি, অতিৰিক্ত শোষণ, প্ৰদূষণ আৰু জলবায়ুৰ পৰিৱৰ্তন৷
• ভাৰতবৰ্ষৰ এক-তৃতীয়াংশ লোক বস্তিত বাস কৰে৷
• পৃথিবীৰ গ্ৰীণ হাউচ গেছ- যাৰ বাবে জলবায়ুৰ পৰিৱৰ্তন হয়, তাৰ ভিতৰত ৫ শতাংশ ভাৰতৰ অৱদান৷ কিন্তু প্ৰায় ৭০০ মিলিয়ন ভাৰতবাসী আজি গোলকীয় উঞ্চতা পৰিৱৰ্তনত বিপদৰ সন্মুখীন হৈছে, কাৰণ ই কৃষি কৰ্মত প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰে, হয় তীব্ৰ খৰাং, বানপানী আৰু বতাহ হয়, আৰু সাগৰীয় জল-পৃষ্ঠ বাঢ়ি যায়৷

উৎস: আইএনডিজি দল।